TEAM ED16+: een 'buddysysteem' van jongeren en ervaringsdeskundigen
Jongeren die de 18jarige leeftijd bereiken stoppen nogal eens met hulpverlening. Dat pakt vaak niet goed uit. Daarom is TEAM ED opgericht. In TEAM ED16+ zitten ervaringsdeskundigen die hun kennis en ervaring inzetten om jongeren te ondersteunen die in dezelfde situatie zitten als zij destijds. Jongeren voelen zich hierdoor begrepen en blijven ontvankelijk voor hulpverlening.
Team ED16+ is een vrijwilligersproject binnen de Zorgregio Midden IJssel Veluwe Oost. Er zijn inmiddels 21 ED’s in de leeftijd tussen de 20 en 51 jaar, die allemaal veel ervaring hebben binnen de (jeugd)hulpverlening, verslavingszorg en GGZ. Zij hebben trainingen en workshops gevolgd om hun eigen ervaring op een goede manier in te zetten bij de ondersteuning. De jongere kiest zelf zijn eigen ED omdat de persoonlijke match cruciaal is voor het opbouwen van de onderlinge vertrouwensband.
ANITA VAN BUSSEL: Juist dit heeft zo veel meerwaarde.
Hier zie je gewoon jongeren die eigenlijk, vaak zijn ze rond de zeventien niks meer willen aan hulpverlening en dan zo mooi dat zo'n ED ze uiteindelijk wel in die hulp, die zegt van: Ik heb dat ook gehad en ik ben wel die therapie toen gestart en kijk eens waar ik nu sta.
VOICE-OVER: Jongeren die de achttienjarige leeftijd bereiken stoppen nogal eens met hulpverlening. Dat pakt vaak niet goed uit.
Daarom is Team ED opgericht. In Team ED zitten ervaringsdeskundigen die ervoor zorgen dat de jongeren zich begrepen voelen en ontvankelijk blijven voor de nodige hulpverlening.
DENISE DE JONGE-WILS: De E en de D staan voor ervaringsdeskundige.
We zijn op dit moment met twintig ervaringsdeskundigen.
En wat ze allemaal gemeen hebben, is dat ze allemaal jarenlang van jongs af aan in het systeem hebben gezeten.
RICARDO GONÇALVES: Meestal komen ze dus vanuit een Wmo-loket vanuit een internaat, maar ook via scholen, therapeuten.
De problemen die die jongeren hebben, zijn multiproblematiek.
Alleen, wij als groep van ervaringsdeskundigen kijken echt niet naar de diagnose van de jongeren.
Je merkt gewoon meteen dat er dus een klik is vanuit een bepaalde ontwrichting uit het verleden.
Dat levelt gewoon veel makkelijker.
De relatie die een ED opbouwt met z'n edje die is anders dan een hulpverlener met een edje.
Het belangrijkste waar we tegenaan zijn gelopen bij de start van het project is toch wel ook de financiën.
Hele normale dingen als een stukje reisgeld vergoeden of als een jongere even met een ED iets wil eten, wie betaalt dat?
Daar betere en goede afspraken over maken.
DE JONGE-WILS: Het project is opgestart en ingericht zoals mijn collega's graag zouden willen zien, wat zij zelf gemist hebben destijds, toen ze in het systeem zaten.
Een vast gezicht, iemand die er altijd voor je is, en ook buiten kantoortijden.
En ze doen het vrijwillig, dat betekent gewoon dat ze 24/7 'on call' zijn.
LORYDANA BÜYÜKBAŞ: Ik heb mezelf als ED opgegeven omdat ik zelf ook op een woongroep heb geleefd vanaf jongs af aan en ook dakloos ben geweest, verslaafde ouders heb.
Ik merk dat jongeren naar mij luisteren en advies van mij aannemen.
Ik maak de drempel voor hen lager om bijvoorbeeld in therapie te gaan of andere stappen te zetten in hun leven door mijn ervaringen te delen.
Daar word ik zelf gewoon blij van en gelukkig.
JOEY: De achtergrond van Lorydana is voor mij best belangrijk omdat ik daar heel veel argumenten op had op de groep.
En dat ik altijd zei: Jullie weten niet hoe het voelt hier.
Jullie gaan vanavond gewoon weer naar huis en wij blijven hier achter.
Ik denk dat Lorydana mij het meest helpt met vinden wie ik echt ben, wat ik leuk vind leren dat er ook een wereld buiten de groep is.
Ik vind koken heel leuk.
Ik ben ook bezig met de opleiding om kok te worden.
En natuurlijk is voor het werk waar we in zitten, welzijn, zorg is het heel moeilijk om de effecten hard te kunnen maken, te concretiseren.
Daar hebben we een effectencalculator op losgelaten.
De HAN heeft die specifiek ontwikkeld voor zorg en welzijn.
Toen kwamen we wel steeds in de plus, in die zin dat wij geld hadden bespaard.
ED heeft zeker een preventief karakter.
Ga op tijd zorgen dat die jongen een ED heeft, ruim voordat die achttien wordt.
Want dat is vaak het moment dat jongeren denken ik kan het allemaal wel, weg met die hulpverlening, ik doe het zelf.
En dat voorkomt dat hij uiteindelijk in de goot terechtkomt.
VOICE-OVER: Spreek de initiatiefnemers op onze LinkedIn-pagina of ga naar iedereenondereendak.nl.
(Het logo van 'Iedereen onder een dak' met daaronder: Spreek initiatiefnemers op linkedin.com/company/iedereenondereendak of ga naar iedereenondereendak.nl.)
Ervaring, toewijding en persoonlijke groei
Denise de Jonge-Wils, projectleider van TEAM ED16+: ‘De ED’s die dit werk doen hebben allemaal een ding sterk gemist en dat is één contactpersoon die voor de jongere 24/7 onvoorwaardelijk beschikbaar is. ’Zij gunnen de jongeren van nu een betere jeugd dan ze zelf destijds hebben gehad. TEAM ED16+is geen zorgaanbieder en is niet zozeer geïnteresseerd in iemands diagnose. De nadruk ligt vooral op sociaal en informeel contact zo lang als nodig is. Ook als er een periode minder intensief contact is met de ED, weet de jongere dat zijn of haar ED16+ altijd klaar staat. Deze waakvlam functie is belangrijk om de drempel om opnieuw hulp te vragen zo laag mogelijk te houden.
Het mes snijdt overigens aan twee kanten: de jongere voelt verwantschap met de ervaringsdeskundige, die kent de problematiek immers vanuit een eigen verleden; maar daarnaast ontwikkelt de ervaringsdeskundige zelfvertrouwen als rol van hulpverlener. Er zijn zelfs ED’s die vanuit deze rol een opleiding in zorg & welzijn volgen en hun carrière een vervolg in deze richting geven.
Preventieve werking
Jongeren komt via verschillende wegen bij TEAM ED16+ terecht. Ofwel via een therapeut, een instelling, ouders, scholen, verslavingszorg of bijvoorbeeld via het WMO loket. Vaak zitten de jongeren al heel lang in het systeem en is er sprake van multi problematiek. Binnen de groep van ED’s is veel ervaring op allerlei gebieden. Zo is er altijd wel een passende ED met de juiste achtergrond te koppelen aan de jongere. De steun en zorg van de ED’s zorgt ervoor dat jongeren ‘binnenboord’ blijven en niet verder afglijden in hun problematiek. Preventie is dus een belangrijke doelstelling van dit project.
Wilt u meer weten? Initiatiefnemers kunt u vinden op teamed16.nl.
